Sosyal Bilimler Enstitüsü 28 Mart 1983 tarih ve 2809 sayılı “Yükseköğretim Kurumları Teşkilâtı Hakkında 41 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun” ile Ankara Üniversitesi Rektörlüğü’ne bağlı olarak kurulmuştur.
Sosyal Bilimler alanına giren Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, İletişim Fakültesi, Hukuk Fakültesi, İlâhiyat Fakültesi ve Güzel Sanatlar Fakültesi bünyesindeki toplam 34 anabilim dalı ile Enstitüye doğrudan bağlı Avrupa Birliği ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, İnsan Kaynakları Yönetimi, Kadın Çalışmaları, Sosyal Çevre Bilimleri, Küresel ve Bölgesel Çalışmalar, İktisadi ve Mali Analiz, İnsan Hakları, Latin Amerika Çalışmaları, Fikri Mülkiyet Hakları Teknoloji Politikaları ve İnovasyon Yönetimi, İnsan İlişkileri, Su Politikaları ve Güvenliği, Bilim ve Toplum Çalışmaları, Askerî Tarih, Göç Çalışmaları, Türk İşaret Dili ve Sağır Çalışmaları, Medya ve İletişim Çalışmaları, Denizcilik, Ulaştırma Hukuku ve Siyaseti ve Disiplinlerarası Siyasi Coğrafya olmak üzere toplam 53 Anabilim Dalı ile Müzik Anasanat Dalı ve Sahne Sanatları Anasanat Dalı’nda lisansüstü eğitim-öğretim hizmeti verilmektedir.
Enstitüde 2024 tarihi itibariyle 117 tezli, 3 tezli II. öğretim, 16 tezsiz, 20 tezsiz II. öğretim ve 2 tezsiz uzaktan eğitim olmak üzere toplam 158 yüksek lisans programı ile 102 doktora ve 36 bütünleşik doktora programı olmak üzere toplam 138 doktora programı bulunmaktadır.