Antropoloji Anabilim Dalı Hakkında
Anabilim Dalı Adı: Antropoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ayla SEVİM EROL
Anabilim Dalı Tanıtım Bilgisi:
Antropoloji Anabilim Dalı, Fizik-Paleo ve Sosyal Antropoloji bilim dalından oluşmaktadır. Her bilim dalı kendi programlarını uygulayarak Yüksek Lisans Doktora eğitimini yaptırmaktadır.
Fizik Antropoloji
Fizik Antropoloji, insanın zamanda ve mekanda çeşitliliğini konu edinmektedir. Çalışma konuları arasında insan genetiği, büyüme-gelişme, biyolojik esneklik, ergonomi gibi farklı alanlar yer almaktadır. Aynı zamanda biyoloji, zooloji, anatomi, fizyoloji, tıp, mimarlık, mühendislik gibi bilim dalları da yer almaktadır. Fizik Antropoloji insanını incelerken, Biyoloji, Genetik, Tıp, Kimya, Biyokimya, Fizik, Jeoloji, Coğrafya, Klimatoloji, Botanik ve Radyoloji gibi bilim dallarından yararlanmaktadır. Fizik Antropoloji, insanın morfolojik, anatomik ve fizyolojik yapı ve özelliklerini incelemektedir. İnsanın yapısı ve özelliklerini popülasyon düzeyinde ele alarak, morfolojik, anatomik ve fizyolojik yapı ve özelliklerin ortaya çıkmasından sorumlu olan genetik yapı ve tüm çevresel etmenleri detaylarıyla gözden geçirmektedir. Bu nedenle Fizik Antropoloji birçok alt bilim dalı ve teknikleri içermektedir. İnsanın morfolojik özelliklerini; Antropometri, Spor Antropolojisi, Kriminal Antropoloji, İstatistik ve Biyoistatistik teknik ve bilimleri yardımıyla incelemektedir. Antropoloji, insanı bütünsel olarak inceleyen bilim dalıdır. Antropoloji’nin temel bilim dallarından biri olan Paleoantropoloji ise insanın biyolojik ve biyokültürel evrimini fosil buluntular yardımıyla inceler ve bu incelemeler sırasında arkeoloji, biyoloji, genetik, osteoloji, patoloji, zooloji, jeoloji, paleontoloji ve coğrafya gibi birçok çeşitli bilim dallarından destek alır.
Paleoantropoloji
Antropoloji, insanı bütünsel olarak inceleyen bilim dalıdır. Antropoloji’nin temel bilim dallarından biri olan Paleoantropoloji ise insanın biyolojik ve biyokültürel evrimini fosil buluntular yardımıyla inceler ve bu incelemeler sırasında arkeoloji, biyoloji, genetik, osteoloji, patoloji, zooloji, jeoloji, paleontoloji ve coğrafya gibi birçok çeşitli bilim dallarından destek alır.
Paleoantropoloji Tezli Yüksek Lisans Programı’nda, alanın kuramsal içeriği ve uygulama yöntemleri daha ayrıntılı olarak ele alınmaktadır. Program kapsamında öğrencilere Paleoantropoloji’nin yanı sıra osteoarkeoloji, adli antropoloji, primatoloji, biyokültürel evrim ve moleküler antropoloji gibi ilgili diğer bilim dallarına ilişkin eğitim verilmektedir. Program süresince Anadolu’da ve dünya çapında yürütülmekte olan bilimsel çalışmaların tarihsel ve kuramsal zemini tanıtılmakta olup, öğrencilerin bu konudaki literatür çalışmalarına hâkim olması amaçlanmaktadır. Bunun yanında öğrencilerin kuramsal bilgilerini uygulamaya dökmeleri adına Anadolu’da yürütülen çeşitli arkeolojik ve paleoantropolojik kazı ve alan araştırmalarına katılma fırsatı da sunulmaktadır.
Antropoloji, insanı bütünsel olarak inceleyen bilim dalıdır. Antropoloji’nin temel bilim dallarından biri olan Paleoantropoloji ise insanın biyolojik ve biyokültürel evrimini fosil buluntular yardımıyla inceler ve bu incelemeler sırasında arkeoloji, biyoloji, genetik, osteoloji, patoloji, zooloji, jeoloji, paleontoloji ve coğrafya gibi birçok çeşitli bilim dallarından destek alır.
Paleoantropoloji Doktora Programı kapsamında Ders Dönemi boyunca öğrencilerin halihazırdaki akademik alan bilgilerinin yeterli olması ve sonraki süreçte de öğrencilerin uzmanlık alanlarının belirlenmesi ve bu alana yönelik güçlü bir tez ortaya koyması hedeflenmektedir. Program kapsamında öğrencilere Paleoantropoloji’nin yanı sıra osteoarkeoloji, adli antropoloji, primatoloji, biyokültürel evrim ve moleküler antropoloji gibi ilgili diğer bilim dallarına ilişkin eğitim verilmekte ve bu alanlarda uzman yetiştirerek akademik yeterlik sağlamak amaçlanmaktadır. Öğrencilerin ulusal ve uluslararası bilimsel toplantılara katılımı, akademik yayın yapmaları ve özelleşmiş uygulamalı çalışmaları yapabilmeleri teşvik edilmektedir.
Sosyal Antropoloji
Sosyal antropoloji, insan topluluklarının coğrafi, siyasi, tarihi ve iktisadi gerçekleriyle iç içe geçmiş bulunan sosyal ve kültürel çeşitliliklerini anlamaya çalışan bir disiplindir. Disiplinin modern kuruluşu, farklı topluluklarla karşılaşmanın damga vurduğu geçmişin gezgin ve misyoner anlatıları ve XIX. yüzyılın pozitivist bilim anlayışının hâkimiyetindeki evrimci mülahazalar bir yana bırakılırsa XX. yüzyılın başında, Bronislaw Malinowski’nin kendi formüle ettiği katılımlı gözlem ve dolaysız soruşturma teknikleri ile yürüttüğü etnografik alan çalışması ile gerçekleşmiştir. Disipline damga vuran etnografik alan çalışması zamanla dünyanın dört bir yanından farklı toplulukların hayatına dair ciddi bir veri birikimi sağlamış ve elde edilen verilerin değerlendirilmesi çabası da beraberinde işlevselcilik ve yapısalcılık gibi paradigma tanımlayan tartışmalarda disiplinin başını çektiği kuramsal bir birikim ve formül çeşitliliği üretmiştir. Sosyal Antropoloji, kuruluş ve gelişim sürecinde küçük ölçekli, uzak, kendi içerisine kapalı yani dünyanın geri kalanından yalıtılmış topluluklara odaklanmış ve bir bakıma bu topluluk profilini devamlı üretmiştir. Sosyal antropolojinin araştırma ölçeği bugün kentsel toplulukları da kapsayacak biçimde büyümüştür. Lakin disiplinin köklerinden gelen yerel-merkezli emik yaklaşım, bu yeni ölçekte de işlemekte ve incelenen toplulukların sosyal ilişkilerine, tutumlarına, duygularına ve genel manada anlamlandırma çerçevelerine dair kuvvetli formüller üretebilmektedir. Sosyal antropoloji kendisini her şeyden önce alan çalışması ile tanımlamaya ve veri merkezli hareket etmeye özen gösteren bir disiplindir. Sosyal antropolojik alan çalışması, alan ve toplulukta uzun süre kalınmasına ve topluluğun üyeleri ile birebir ilişkiler kurulmasına dayanır. Kendisini diğer sosyal bilim disiplinlerinden bu yöntem sayesinde ayıran sosyal antropoloji, ilk elden ve incelenen toplumun yerel kodlarıyla oluşturulmuş verilere ulaşmayı umut eder.
Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Sosyal Antropoloji Anabilim Dalı, lisans, yüksek lisans ve doktora programlarında öğrencilere etnografik bir alan çalışması tasarlama ve uygulayabilme pratiği kazandırmayı ve temel alt disiplinlere ilişkin kuramları ve kavramları öğretmeyi amaçlar. Bu bağlamda, öğrencilere, akrabalık, din, siyasal organizasyon, dil, tıp, maddi kültür, toplumsal cinsiyet, sanat ve hukuk gibi temel alanlarda veri merkezli hareket edebilme, disiplinel ve disiplinlerarası proje geliştirebilme ve sözlü, yazılı ve görsel maddi kültür kaynaklarını kayıt altına alabilme becerileri edindirmeye öncelik verir. Anabilim dalında ayrıca öğrencilerin toplumsal cinsiyet, iktidar, etnisite, inanç ve sınıf temelli toplumsal ayrımcılık ve eşitsizlik örüntüleri ile ilgili farkındalık geliştirmesi ve insan çeşitliliğini önyargısız bir biçimde değerlendirebilmesi değerli bulunmaktadır. Sosyal Antropoloji Bilim Dalının mevcut öğretim üyesi kadrosu, köy ve kent ölçeğinde farklı coğrafi alanlarda alan araştırmaları yürütmekte, çeşitli sosyal antropoloji araştırma projelerinde yer almakta ve yayınları ile alana ulusal ve uluslararası düzeyde katkı sağlamaktadır.
Anabilim Dalı İletişim Bilgileri:
A.Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Antropoloji Bölümü, 06100 Sıhhiye/Ankara
Tel: 0312 310 32 80 / 1670
e-posta: antropoloji@ankara.edu.tr
Akademik Kadro:
Fizik Antropoloji
Paleoantropoloji
Sosyal Antropoloji