Program Hakkında
Günümüzdeki yoğunluğu artan ve nedenleri karmaşıklaşan göç hareketleri, özellikle Batı ülkelerinde gözlenen yapısal ekonomik sorunların ve göçmen karşıtı siyasal hareketlerin ve hissiyatın güçlendiği bir bağlamda gerçekleşmektedir. Bu durum, Küresel Kuzey’in göç alan ülkelerindeki bilimsel tartışmalardan kaynağını alan geleneksel kavramsal ve kuramsal çerçeveleri, yöntemsel yaklaşımları ve yine bu ülkelerde uygulanan göç ve entegrasyon (asimilasyon) politikaları sorgulanır hale getirmektedir. Bu açıdan göç çalışmaları alanındaki yerleşik yaklaşımların ve göçü yönetmeye ilişkin idari uygulamaların yeniden gözden geçirilme ihtiyacının doğduğu bir geçiş süreci yaşanmaktadır. Bugün, büyük ölçekli göç hareketlerinin nasıl anlaşılması gerektiği, nasıl düzenleneceği ve yönetileceği tüm ülkelerde zorlu bir görev halini almaktadır.
Türkiye, uluslararası göç rejimleri açısından önce dışarıya göç veren, sonra transit geçişlerin güzergâhı haline gelen, nihayet son yıllarda dışarıdan göç alan bir ülke olması nedeniyle küresel düzeyde gündemdeki tartışmalara göç ve mülteciliğe ilişkin bilgi üretimi ile önemli katkılar yapabilecek durumdadır. Gönüllü ve/veya zorunlu olarak göç eden insanların hareketlilik motivasyonları, hedef ülkeye/topluma uyumu, göçün hukuksal boyutu, göçün ekonomisi ve göçmenlerin emek piyasasındaki durumu, göç politikaları, göç aktörlerinin içinde yer aldığı ulusaşırı mekânlar ve topluluklar gibi göç ile ilgili pek çok mesele interdisipliner bir yaklaşım içinde bilimsel olarak daha fazla incelenmeyi beklemektedir.
Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü’ndeki Göç Çalışmaları Yüksek Lisans Programı, 15 Nisan 2020’de kurulmuştur. Program disiplinler arası bir yapıya sahiptir. Bilindiği gibi göç çalışmaları, doğası gereği farklı disiplinleri bir araya getiren ve onları tutarlı bir bütünlük içinde birleştiren disiplinlerarası bir alandır. Bu nedenle farklı disiplinlerin uzmanları tarafından verilecek birbirileriyle ilişkili dersler ve yürütülecek diğer bilimsel etkinlikler aracılığıyla çağdaş eğitimde gittikçe daha fazla kabul gören bir nitelik olarak disiplinlerarasılık, Göç Çalışmaları YL programının önemli özelliğini oluşturmaktadır. Kamusal faydayı ve eleştirel bilgi üretimini öncelikli gören Göç Çalışmaları YL programı, öğrencilerine kazandıracağı yeterlikleri, çeşitli devlet kurumları ile ulusal/uluslararası sivil toplum kuruluşlarında pratiğe dönüştürebilecekleri çalışma ortaklıkları kurarak onlara istihdam fırsatları yaratmayı ya da halen göç alanında çalışanların güncel akademik bilgilerle donatılmasını önemsemektedir.
Hedefler
Türkiye’nin göç ve mülteciliğe ilişkin sahip olduğu yerel bilgisini küresel platforma taşıma gizil gücünü harekete geçirmek düşüncesiyle Göç Çalışmaları Tezli YL Programı, uluslararası göç bağlamında Türkiye’nin ve Ankara Üniversitesinin bilimsel üretim potansiyelini ve performansını yükseltmek ana amacı çerçevesinde; (1)Araştırma konularını içinde yaşadıkları toplumun dinamiklerinden, sorunlarından etkilenerek seçebilen, topluma gömülü ve toplum için anlamlı faaliyetler gerçekleştirebilen ve bilimsel bilgi üretebilen; (2)Verilen eğitimi göç alanında teorik, metodolojik ve tematik açıdan araştırma kapasitesini geliştirmek ve aynı zamanda bu alandaki mevcut epistemik topluluğun bir parçası olabilmek için kullanabilen; (3)Küresel-yerel bağlamı saptama/yorumlama kapasitesine sahip, bilim dünyası ile ilişki kurabilen ve bilim ağlarının parçası olabilen, bu yolla, dünya ve AB ile bilimsel açıdan bütünleşmiş ve yüksek saygın bireylerin yetiştirilmesini hedeflemektedir. Bu hedefler, bilgi/teori (bilgi üreten kurumlar), uygulama/eylem (sivil toplum kuruluşları ve medya) ve politika (yerel, ulusal ve uluslararası politika yapıcılar/uygulayıcılar) alanlarını kapsamaktadır. Kısaca ifade etmek gerekirse Ankara Üniversitesinin Göç Çalışmaları Tezli Yüksek Lisans Programının amacı, insana, topluma, doğaya duyarlı; kendisinin ve mesleğinin toplumsal gelişmedeki yerini kavramış; mesleğinde yeterlik ve etik sorumluluk kazanmış; sürekli gelişmeyi bir yaşam biçimi olarak algılayan; kamu yararını gözeten; bilgi ve iletişim teknolojilerini etkili olarak kullanan; bilimsel, eleştirel ve yaratıcı düşünebilen; nitelikli bilimsel bilgi üretme potansiyeline ve performansına sahip olan ve göçün anlaşılmasına ve yönetilmesine katkıda bulunacak göç uzmanları yetiştirmektir.
Yeterlilik
Ankara Üniversitesi Göç Çalışmaları Yüksek Lisans Programı mezunları, göç alanındaki toplumsal dinamiklerinden ve sorunlarından etkilenerek araştırma konuları seçer; göç konusunda teorik, metodolojik ve tematik yetkinliğe sahip olur; göç çalışmalarına ilişkin disiplinler arası ve eleştirel bir bakış kazanır; göç çalışmalarına ilişkin uluslararası literatürü izler; göç alanında topluma gömülü ve toplum için anlamlı faaliyetler gerçekleştirir; göç çalışmaları alanında yeni ve yararlı fikirler ve çözümler içeren bilimsel bilgi üretir; göç çalışmaları epistemolojik topluluğunun bir parçası olur; göç çalışmaları alanındaki paydaşlarla işbirliği geliştirir; göç çalışmaları alanında karar vericilere ve uygulayıcılara politika önerileri geliştirir ve göç çalışmaları alanıyla ilgili her türlü proje veya hedefi planlar ve yönetir.
İstihdam Alanı
Göç ve göçmen konularında nitelikli bilimsel bilgi üretimini ve üretilen bilgiyi üniversite içi ve dışı kurumlarla paylaşmayı ve topluma yaymayı hedefleyen Ankara Üniversitesi Göç Çalışmaları Yüksek Lisans Programının mezunlarının rekabetçi iş ortamı dinamikleri içinde olası istihdam alanları, göçle ilgili devlet kurumları [Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatları, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı(AFAD) gibi], uluslararası kuruluşlar [Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği(UNHCR) Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı(UNDP), Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü(IOM) gibi] STK’lar [Türk Kızılayı, Göç ve Mülteci Hizmetleri Müdürlüğü, mülteci ve göçmen dernekleri gibi] ve üniversiteler (araştırmacı pozisyonu) ve özellikle Göç Çalışmaları Araştırma Merkezleri (proje bursiyerliği), yerel yönetimler [Marmara Belediyeler Birliği, Göç Politikaları Merkezi gibi] ve medya kuruluşları olabilir.
Ders Veren Öğretim Üyeleri
Göç Çalışmaları Yüksek Lisans Programının akademik kadrosu, uzun yıllardan beri göç araştırmaları yapan ve Ankara Üniversitesinin Sosyoloji, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Özel Hukuk, Radyo-TV ve Sinemacılık, Gazetecilik ve Coğrafya bölümlerinde eğitim veren nitelikli uzmanlardan oluşmaktadır.
Prof. Dr. Mustafa Murat Yüceşahin [Anabilim Dalı Başkanı] (DTCF-Coğrafya)
Kişisel akademik bilgiler: https://avesis.ankara.edu.tr/yucesahin/deneyim
e-posta: yucesahin@ankara.edu.tr
Prof. Dr. Ertuğrul Murat Özgür (DTCF-Coğrafya)
Kişisel akademik bilgiler: http://cv.ankara.edu.tr/ozgur@ankara.edu.tr
e-posta: ozgur@ankara.edu.tr
Prof. Dr. Şenay Gökbayrak (SBF-Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri)
Kişisel akademik bilgiler: http://cv.ankara.edu.tr/kisi.php?id=gbayrak@politics.ankara.edu.tr°er=2
e-posta: gbayrak@politics.ankara.edu.tr
Doç. Dr. Nuran Savaşkan Akdoğan (DTCF-Sosyoloji)
Kişisel akademik bilgiler: http://cv.ankara.edu.tr/duzenleme/kisisel/dosyalar/23092019113131.pdf
e-posta: nsakdogan@ankara.edu.tr
Prof. Dr. Cenk Saraçoğlu (İF-Gazetecilik)
Kişisel akademik bilgiler: http://cv.ankara.edu.tr/csaracoglu@ankara.edu.tr
e-posta: csaracoglu@ankara.edu.tr
Dr. Öğr. Üyesi Neva Övünç Öztürk (HF-Özel Hukuk)
Kişisel akademik bilgiler: https://abs.ankara.edu.tr/neva-ovunc-ozturk/Genel
e-posta: oozturk@law.ankara.edu.tr
Doç. Dr. Ayla Deniz (DTCF-Coğrafya)
Kişisel akademik bilgiler: http://cv.ankara.edu.tr/adeniz@ankara.edu.tr
e-posta: adeniz@ankara.edu.tr
Doç. Dr. Cemal Erdem Bekaroğlu (DTCF-Coğrafya)
Kişisel akademik bilgiler: http://cv.ankara.edu.tr/ebekaroglu@ankara.edu.tr
e-posta: erdem.bekaroglu@ankara.edu.tr